23 Ιουλ 2010

Μίσος ταξικό για το καλοκαίρι θα 'μαι κι εγώ να σου κρατώ δροσιά στο χέρι να σε φιλώ

Κάπου σε μια γωνιά της βιβλιοθήκης μου (το πιάνεις το υποννούμενο, τεράστια βιβλιοθήκη, πολλά βιβλία, Χριστέ μου τι κουλτουριάρης μεσήλιξ είναι αυτός και τι γκάβλα αγόρι τώρα που ξυρίστηκε) αραχνοσυλλέγει ένα βιβλίο με τίτλο "Αμερικάνικη προλεταριακή λογοτεχνία" που είχα αγοράσει από μια έκθεση της ΠΚΣ (ξες, η ΚΝΕ των ΑΕΙ). Γαμώ τα βιβλία, για να λέμε την αλήθεια, εντούτοις πάντα γελάω με αυτόν τον τίτλο, μη ρωτάς γιατί, μάλλον από χαζοχαρουμενάδα. Δεν ξέρω αν υπάρχει ελληνική προλεταριακή λογοτεχνία. Και ενδεχομένως μια τέτοια κατηγοριοποίηση να αδικεί πάρα πολύ το "Κάτι θα γίνει, θα δεις" του Χρήστου Οικονόμου. Αλλά να, καμιά φορά σκέφτομαι: τι είδους φάουλ του συστήματος είναι αυτό; Πρόκειται για ένα σκληρό, βαθιά πολιτικό, σχεδόν αλλά όχι εντελώς απελπισμένο βιβλίο, ένα βιβλίο που γράφει για τη φτώχεια, όχι όμως αυτήν τη φτώχεια που σχεδόν αγιοποίησε η μεταπολεμική λογοτεχνία, με τους βασανισμένους πρόσφυγες, τους κυνηγημένους αριστερούς, τη μετανάστευση, όχι δεν μιλάει ο Οικονόμου για τη φτώχεια της Ελλάδος στα μισά του 20ού αιώνα, αλλά για τη φτώχεια, την απελπισία, το φόβο στην Ελλάδα σήμερα. Κι απορώ: πώς γίνεται το σύστημα να προωθει αυτό το βιβλίο; Πώς γίνεται να τυγχάνει διαφήμισης αυτό το βιβλίο; Πώς γίνεται βολεμένοι κονδυλοφόροι να το εξυμνούν; Ευτυχή γεγονότα σαφώς, αλλά εγώ είμαι δύσπιστος. Οχι απέναντι στο βιβλίο ή το συγγραφέα. Αλλά απέναντι στις προθέσεις των υμνητών του. Και μου γεννιέται και αλλη μια απορία: Ποιοι διαβάζουν αυτό το βιβλίο; Κι αν το 'χουν διαβάσει, και ενδεχομένως το έχουν υμνήσει στις συζητήσεις με φίλους, στα μπλογκς, στα φόρα, στα τουίτερ και στα φεήσμπουκ, πώς αντιδρούν απέναντι σε όλα όσα θίγει; Διότι αυτά που θίγει το βιβλίο είναι τόσο επίκαιρα. Είναι λες και ακόμη γράφεται το βιβλίο, καθώς η ελληνική κοινωνια βυθίζεται βαθύτερα στην κρίση. Πώς αντιδρούν οι αναγνώστες του λοιπόν στην πραγματικότητα του βιβλίου που δεν είναι άλλη απ' την σκληρή κοινωνική πραγματικότητα του σήμερα; Γιατί το κίνημα υποχώρησε δίνοντας ραντεβού τον Σεπτέμβρη; Γιατί την πέσανε τα φρικιά στις παραλίες, στις Αμοργούς, στα Κουφονήσια και στις Γαύδους πίνοντας μπάφους; Γιατί οι κουλτουριαρέοι είναι τόσο μαλάκες; Τόσο φλώροι; Γιατί κι εγώ γίνομαι πικρόχολος; Ε;



ΥΓ. Δεν υπάρχει πιο σιχαμένη έκφραση, πιο σιχαμένη κατηγοριοποίηση, μεγαλύτερη προσβολή για ένα έργο τέχνης απ' αυτήν: "βιβλία για το καλοκαίρι, για την πλαζ, για το αντίσκηνο, για πριν το καρπούζι και για μετά το σεξ, βιβλία με μπρατσάκια και βιβλία με δείκτη προστασίας". Α, και κάτι για το άσμα: το the rat των Walkmen βρήκε άξιο ανταγωνιστή, το Angela Surf City, των ιδίων.

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μια απόπειρα να βρω απάντηση στις ερωτήσεις που θέτεις:

Τα πάντα στη ζωή είναι χαοτικά, επηρεάζονται από πολλούς αστάθμητους παράγοντες, κάθε κίνηση είναι αποτέλεσμα πάμπολλων συνιστωσών.
Για χρηστικούς λόγους (και μάλιστα περιορισμένης χρησιμότητας) σκεφτόμαστε με όρους συστημάτων, χωρίζουμε τον κόσμο σε ομάδες, ανακαλύπτουμε κοινές προθέσεις και στόχους.
Αυτός ο τρόπος σκέψης είναι εργαλείο. Κανένα εργαλείο δεν κάνει για όλες τις δουλειές. Αναφέρεσαι σε ομάδες ανθρώπων που -με τα στυλιζαρισμένα χαρακτηριστικά που τους αποδίδουμε- ίσως υπάρχουν μόνο στη φαντασία. Οι τυχόν απαντήσεις δεν μπορούν παρά να είναι εξίσου σχηματικές και να μην περιγράφουν την πραγματικότητα -απλά θα συμφωνούν με το εργαλείο μας.

[Θα συμφωνήσω απόλυτα με τον... χαζοχαρούμενο εαυτό σου. Πώς ορίζεται η προλεταριακή λογοτεχνία; Είναι γραμμένη από προλετάριους για προλετάριους, περιγράφει αποκλειστικά προλετάριους -οι οποίοι νοούνται ως ξεχωριστό είδος ζωής- ή είναι αυτό που οφείλουν να διαβάζουν οι προλετάριοι; Τέτοιες ταμπέλες είναι ανοησίες. Καπελώνουν αυθαίρετα την έννοια της τέχνης και είναι για γέλια και για κλάματα.]

ΠανωςΚ είπε...

Αεροζόλ, ευχαριστώ για τον κόπο που έκανες να αφήσεις ενα τόσο "γεμάτο" σχόλιο.

Νομίζω πως έπεσα στην λούμπα που ο ίδιος κατηγορώ: της ταμπελοποίησης, της εύκολης κατηγοριοποιησης. Οντως τα πραγματα είναι πιο χαοτικά, λιγότερο ξεκάθαρα, καθόλου απλοϊκά. Δεν δουλεύουν κανονιστικά, πχ φτωχός δεν σημαίνει απαραίτητα και εξεγερμένος, αν και, για να είμαι ειλικρινής, θα με άρεζε πάρα πολύ αυτό.

Πάντως, ασχετα με τον τίτλο η συλλογή διηγημάτων "Αμερικανική Προλεταριακή Λογοτεχνία" αξίζει τον κόπο να διαβαστεί.

Οσο για το βιβλίο του Οικονόμου, τι να πω; Δεν θα πω αριστούργημα, για να μη θεωρηθώ υπερβολικός. Αλλά με αρέσει πάρα πολύ.

Κι εδώ πάλι έχω μια ένσταση/σκέψη/αφορισμό: μήπως εντέλει αναιρείται η παιδευτική αξία της τέχνης όταν ένα τέτοιο βιβλίο διαβάζεται μεν, αλλά η πραγματικότητα που περιγράφεται στο βιβλίο δεν πολεμιέται απ' τους αναγνώστες - μέλη της κοινωνίας;

tosio morphy είπε...

στα βιβλια δεν υπαρχει και μεγαλη προωθηση απο το λεγομενο "συστημα" μονο στα ευπωλητα ισχυουν αυτα, ολα τα υπολοιπα ειναι απλα χαρτομαζα για τους εκδοτες.


οι βολεμενοι κονδυλοφοροι το εξυμνουν διοτι ο μανδυας του γραφια εχει και μια κοκκινη αποχρωση σαν και αυτη της ΠΚΣ. ετσι λοιπον θελω να μου το δανεισεις το βιβλιο για την αμερικανικη προλεταριακη λογοτεχνια, ελληνικη προλεταριακη λογοτεχνια υπαρχει, θα στο αναλυσω στο μελλον αυτο γιατι με ενδιαφερει οπως ξερεις.

Οι αναγνωστες ειναι κακομαθημενοι, αυτη η λογικη του "ελα μωρε" ειναι ριζωμενη παντου. κλασσικα παντα το καλοκαιρι υπαρχει ενα ταϊμ αουτ για τους κινηματιες, καθοτι στην πλειοψηφια τους ειναι νεοι ανθρωποι με ακαδημαϊκα ημερολογια το καλοκαιρι ληθαργουν. ληθαργουν ολοι εκτος απο τους κουλτουαρουραιους που ηταν, ειναι και θα ειναι παντα μαλακες και σκατοφλωροι και να πεθανουν.

ΠανωςΚ είπε...

Τόζιε, η αλήθεια είναι πως έχω πιει αρκετές μπίρες κι έχω φάει αρκετά σουβλάκια ώστε το μοναδικό πράγμα που έιμαι σε θέση να σου πω είναι: δίκιο έχεις!

απλως, ήθελα να πω ότι αυτή η ανάρτηση που έκανα ήταν μάλλον μαλακία. και αδικεί και το βιβλίο, το οποίο είναι καταπληκτικό.

δεν μου πάνε οι αφορισμοί, ούτε η απόρριψη ολων των άλλων που δεν είναι σαν και μένα. και φοβούμαι πως κάτι τέτοιο βγάζω. κακώς, πόλύ κακώς.

πάω να πώ δεκα πατερ ημών και διακόσια τριάντα δύο άβεμαρία μπας και με συγχωρέσω.

tosio morphy είπε...

ασε τα αβεμαρια και πιασε κανενα τιαμαρια και μπιρες και χαλαρουϊτα ρε. και γω ημουν σε ληθαργο οταν σου εγραφα οποτε σχωραμε, αμηηηηην.